Od 2011 roku w dniu 1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, święto poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia Polski. Święto zostało ustanowione aby zachować pamięć o partyzantach, którzy po II wojnie światowej nie złożyli broni i kontynuowali walkę z sowieckim okupantem. W antykomunistycznym podziemiu walczyło od 120-180 tys. Polaków.
Powojenne podziemie antykomunistyczne stanowiło naturalną kontynuację działalności niepodległościowej dla tysięcy żołnierzy z okresu okupacji II Wojny Światowej. Wśród żołnierzy, przez władze komunistyczne zwanych – wyklętymi – byli przedstawiciele wszystkich grup społecznych i zawodowych: inteligencja, robotnicy i chłopi, młodzież oraz ci wszyscy, dla których podstawowym impulsem działania była gotowość walki o wolną Ojczyznę, aż do powstania NSZZ „Solidarność”. Konspiracyjne Wojsko Polskie stanowiło przykład najliczniejszej formy oporu polskiego społeczeństwa wobec komunistycznej władzy. Przez jego szeregi przewinęło się 250–300 tys. ludzi.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ustanowiono nie przypadkowo właśnie w pierwszym dniu marca, bowiem 1 marca 1951 r., po wcześniejszym pokazowym procesie, strzałem w tył głowy zamordowano siedmiu przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: Łukasza Cieplińskiego, Adama Lazarowicza, Mieczysława Kawalca, Józefa Rzepkę, Franciszka Błażeja, Józefa Batorego i Karola Chmiela. Byli oni trzonem ostatniego kierownictwa ogólnopolskiej konspiracji od 1945 r. kontynuującej dzieło Armii Krajowej.
Janusz Kurtyka, nieżyjący dziś już prezes IPN w latach 2005 – 2010, zaproponował, by właśnie tego dnia czcić pamięć żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Była to odpowiedź na apele i postulaty środowisk kombatanckich. Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu tego święta państwowego w 2011 r., a jej projekt rok wcześniej skierował do Sejmu prezydent Lech Kaczyński.
Dziś w wielu miejscach naszej Ojczyzny, w tym także naszego regionu, organizowane są różne akademie czy apele mające na celu upamiętnienie żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Wiele z tych wydarzeń to oddolne inicjatywy środowisk kombatanckich czy historyków. Wydaje się że jest to wciąż najmniej znane i najrzadziej wspominane święto historyczne w Polsce. Dlatego dziś, pełną piersią warto na cześć Żołnierzy Wyklętych zakrzyknąć: Część i chwała Bohaterom!