Niska emisja powodowana przez paleniska domowe, rakotwórcze spaliny samochodowe oraz przemysł to dylemat społeczny, który niesie ze sobą problemy zdrowotne i ekonomiczne. Zapraszamy do zapoznania się z artykułem tematycznym.
Co emitują do powietrza nasze piece
Źródłem szkodliwych substancji w powietrzu jest niska emisja, czyli zanieczyszczenie na małych wysokościach do ok. 40 m. Jej przyczyną jest stosowanie przestarzałych kotłów, złej jakości paliw i spalanie odpadów w piecach.
Monitoring jakości powietrza w Polsce polega na ocenie zawartości w powietrzu m.in.: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)pirenu (BaP). Jakość powietrza badana jest także pod kątem dioksyn, metali ciężkich i lotnych związków organicznych.
Poniżej przedstawiamy ilości emitowanych do powietrza szkodliwych substancji przez różne rodzaje kotłów c.o. opalanych węglem oraz kominek opalany drewnem i kocioł gazowy:
Wpływ na zdrowie ludzi
Niska emisja powodowana przez paleniska domowe, rakotwórcze spaliny samochodowe oraz przemysł to problem społeczny, który niesie ze sobą problemy zdrowotne i ekonomiczne.
Stosowanie złej jakości węgla i jego pochodnych a nawet śmieci w ogrzewaniu mieszkań jest przyczyną 90% emisji pyłów zawieszonych i benzo(a)pirenu.
Substancje powstałe w wyniku niskiej emisji wpływają negatywnie na zdrowie ludzi i środowisko naturalne. Pyły zawieszone to przede wszystkim drobne cząsteczki sadzy. Z łatwością przedostają się do krwi, a dalej do najważniejszych organów naszego ciała. Mogą prowadzić do rozwoju chorób, a nawet do śmierci. Benzo(a)piren to substancja rakotwórcza. Gdy ją wdychamy, zwiększamy ryzyko zachorowania na nowotwór. Główne jego źródło to domowe piece i kotły. Substancje powstałe w wyniku niskiej emisji mogą być przyczyną chorób układu oddechowego, takich jak zapalenie gardła, oskrzeli oraz płuc, niewydolność płuc, chroniczny kaszel, astma oskrzelowa, czy też powodować reakcje alergiczne, zaburzenia w układzie krążenia. Długotrwałe oddziaływanie zanieczyszczeń na organizm człowieka może być przyczyną silnych bólów głowy, bezsenności czy złego samopoczucia.
Inwentaryzacja ogrzewania budynków
W związku z podjęciem przez Sejmik Województwa Małopolskiego Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego gminy są zobowiązane do prowadzenia bazy inwentaryzacji ogrzewania budynków. Rzetelne wykonanie inwentaryzacji na podstawie wiarygodnych informacji pozwoli na określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza oraz wywiązania się z obowiązków nałożonych na gminy ww. uchwałą sejmiku. Program ochrony powietrza określa wymagany efekt ekologiczny dla Gminy Gnojnik celem ograniczenia emisji gazów i pyłów do powietrza we wskaźnikach (pyły zawieszone oraz benzo(a)piren i dwutlenek siarki), które w kolejnych latach powinny wzrastać.
Inwentaryzacja odbywać się będzie wśród właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych. Ankieta dostępna jest w Urzędzie Gminy Gnojnik w pok. nr 1 oraz nr 15, a także na stronie www.gnojnik.pl w zakładce „Powietrze”.
Ankietę należy złożyć na dzienniku podawczym Urzędu Gminy Gnojnik. W razie wątpliwości lub pytań związanych z wypełnieniem ankiety proszę kontaktować się pod nr tel. 14 68 69 600 wew. 18 bądź w siedzibie tut. Urzędu w pokoju nr 15.
Od lipca 2017 obowiązuje:
1. zakaz stosowania mułów i flotów węglowych – to drobny pył węglowy o ziarnach do 3mm – zawiera duże ilości wilgoci, popiołu i innych zanieczyszczeń decydujących o dużej emisji przy jego spalaniu.
2. zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Drewno przed spaleniem powinno być sezonowane – jego suszenie powinno trwać co najmniej dwa sezony. Suche drewno jest bardziej kaloryczne i emituje mniej zanieczyszczeń od drzewa surowego.
3. eksploatacja nowego kotła na węgiel lub drewno lub kominka na drewno o parametrach emisji gorszych niż wyznaczone w unijnych rozporządzeniach w sprawie ekoprojektu. Osoby, które budują nowy dom, przeprowadzają remont z wymianą kotła lub kominka albo wymieniają kocioł lub kominek na nowy, będą zobowiązane zainstalować nowoczesne urządzenie spełniające wymagania ekoprojektu.
Kotły na węgiel lub drewno nie spełniające żadnych norm emisyjnych będą musiały być wymienione do końca 2022 roku. Natomiast kotły klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012 będzie można eksploatować do końca 2026 roku. Kotły klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012, które są już eksploatowane będą mogły być użytkowane do końca swojej żywotności.
Od 2023 roku dopuszczone będzie używanie tylko kominków spełniających wymagania ekoprojektu lub kominków, których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80%. Dane dotyczące sprawności cieplnej powinna zawierać dokumentacja techniczna lub instrukcja kominka. Kominki nie spełniające powyższych wymagań (ekoprojekt lub sprawność cieplna – co najmniej 80%) od 2023 roku będą musiały zostać wyposażone w urządzenie redukujące emisję pyłu do poziomu zgodnego z wymaganiami ekoprojektu.
Opracowano na podstawie: www. powietrze.malopolska.pl oraz „Niska emisja. Od przyczyn występowania do sposobów eliminacji” red. M. Kaczmarczyk, Kraków 2015
Zdjęcie tytułowe pochodzi z zasobów witryny www.nie-truje.pl [09.01.2018 r.]..
__
UG