2 marca 2022 roku przypada w Kościele Katolickim Środa Popielcowa, rozpoczyna ona czterdziestodniowy okres pokuty i nawrócenia – Wielki Post. Jest to czas przygotowania duchowego do najważniejszych świąt w Kościele, czyli Świąt Wielkanocnych. W środę popielcową wierzący przyjmują symboliczne posypanie głów popiołem, aby w ten sposób ukazać pokutny charakter tych dni oraz chęć nawrócenia.
Posypywania głów popiołem na znak pokuty, to obrzęd znany w wielu tradycjach. Wzmianki o nim znajdziemy już w Starym Testamencie – wspominają o nim Księgi Jonasza i Joela, ale stosowany był także w starożytnej Grecji i Egipcie i tradycyjnych obrzędach arabskich. Wszędzie tam był on znakiem żałoby i pokuty. Znany był również wśród tradycyjnych plemion indiańskich, gdzie obrządki związane z ogniem były ważnym elementem szamańskich rytuałów. Popiół w tradycji żydowsko-chrześcijańskiej ma przypominać o przemijaniu i ułomności ludzkiego życia, oznacza też żałobę i ból. Ale nie tylko. Popiół jest także znakiem oczyszczenia i zmartwychwstania. Przecież Bóg stworzył człowieka z prochu ziemi i odrodził go w Chrystusie do nowego życia.
Zwyczaj posypywania głów popiołem podczas liturgii Środy Popielcowej przyjął się w Kościele w XI w. Jako oficjalny element obrządku został wprowadzony przez papieża Urbana II w 1099 r. Reforma liturgiczna Soboru Trydenckiego uprawomocniła zaś nazwę „Środa Popielcowa” w 1570 r. W Środę Popielcową wierni podczas liturgii pochylają głowę w pokorze, a kapłan symbolicznie posypuje ją popiołem, pochodzącym z palm poświęconych w Niedzielę Palmową poprzedniego roku. Kapłan wypowiada przy tym słowa: „Prochem jesteś i w proch się obrócisz” lub „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Tradycyjny obrzęd ma za zadanie przypomnieć, że życie ziemskie mija, a silna wiara, ćwiczenia duchowe, dobrowolne wyrzeczenia i bezinteresowne dawanie pomagają osiągnąć życie wieczne.
W Kościele katolickim dni lub okresy pokuty stanowią specjalny czas przygotowania do najważniejszych świąt. Środa Popielcowa rozpoczyna okres Wielkiego Postu. Przez 40 dni wierni przez modlitwę, post i jałmużnę przygotowują się do najważniejszych świąt w Kościele katolickim, jakimi są Święta Wielkiej Nocy
W Środę Popielcową katolików obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Dotyczy to wiernych od 14. roku życia natomiast katolicy w wieku między 18 a 60 rokiem życia tego dnia powinni przestrzegać postu ścisłego, czyli ograniczyć liczbę posiłków do syta do jednego w ciągu dnia i dwóch posiłków lekkich.